De Koninklijke Broederschap van de Heilige Teotonio is al sinds het midden van het eerste decennium van deze eeuw in Nederland actief, in eerste instantie als onderdeel van een groter Duits-Nederlands prioraat. Het huidige Prioraat voor het Koninkrijk der Nederlanden is opgericht op 29 mei 2011 tijdens een algemene vergadering (“Kapittel”) van de broederschap in Limont in België.
Sinsdien vormt het prioraat samen met het Prioraat voor het Koninkrijk België en het Prioraat voor het Groothertogdom Luxemburg het tijdens diezelfde vergadering ingestelde Prioraat Principaal voor de Benelux. Elk van de drie prioraten staat onder leiding van een prior, ondersteund door een of meerdere vice-priores. Het prioraat principaal staat onder leiding van de prior principaal. Deze wordt ondersteund door de Nederlandse prior die tevens fungeert als vice-prior principaal.
Dit samenwerkingsverband binnen de Benelux is met instemming van de Groot Prior opgericht om de bestaande toenadering tussen de drie prioraten te bestendigen. De meeste evenementen en investituren werden al in een gezamenlijk verband georganiseerd en met de oprichting van een overkoepelend prioraat principaal is dit nu ook formeel geregeld. Hiermee is een goede balans gevonden tussen de gewenste zelfstandigheid van de nationale prioraten en het op een verstandige en verantwoorde wijze delen van beperkte middelen en capaciteiten. Zo wordt de jaarlijkse investituur afwisselend in Nederland of in België georganiseerd. Sinds de instelling van dit samenwerkingsverband vormen de broeders en zusters in Duitsland in principe een eigen, zelfstandig prioraat. Vanuit de Benelux wordt waar nodig bijstand geleverd.
Het Nederlandse prioraat is (net als de prioraten in België en Luxemburg) een kleine organisatie, geheel bestaande uit vrijwilligers. Het prioraat staat onder leiding van prior Olaf van Hees en vice-prior Machiel de Vries die daarbij worden ondersteund door kanselier Frederik Barthel. Het prioraat is gevestigd in Den Haag. Sinds 2016 heeft het prioraat ook een eigen “tafel” binnen de Sociëteit De Witte in Den Haag, zie www.societeitdewitte.nl/nl/tafels/teotonio (alleen toegankelijk voor leden).
Juridische gezien is het prioraat geen zelfstandige entiteit: zij maakt deel uit van een Portugese rechtspersoon die als “seculiere vereniging” is ingesteld naar cannoniek (kerkelijk) recht en waarvan de statuten zijn goedgekeurd door de Heilige Stoel. Overwogen wordt om – met inachteneming van het bovenstaande – het proriaat mettertijd binnen haar Nederlandse context een eigen rechtsvorm te geven. Het streven is om hier in de loop van 2020 een besluit over te nemen.
Het prioraat is een organisatie in ontwikkeling, die nog haar weg zoekt vanuit het gedachtegoed van Theotonius en de belangrijke beginselen van ridderlijkheid, edelmoedigheid, barmhartigheid en hoffelijkheid. Wie zich hier oprecht toe aangetrokken voelt, is welkom om mee te doen. Wie de schoen past… trekke hem aan.
Koninklijke Broederschap van de Heilige Teotonio 